تزریق ژل زانو در شیراز
بدن انسان به طور طبیعی ژل غلیظی به نام مایع مفصلی تولید میکند که مفاصل بدن از جمله مفصل زانو را نرم نگه میدارد و باعث میشود که به درستی کار کنند. در بیماران مبتلا به آرتروز زانو، همراه با تخریب غضروف مفصلی، این ژل رقیق و آبکی میشود و دیگر در محافظت از مفاصل و جذب شوکهای خارجی وارد به زانو موثر نیست. پزشکان میتوانند به کمک تزریق ژل ساختگی، این ماده را به طور موقت به زانوی مبتلا به آرتروز بازگردانند.
ترکیب اصلی ژل تزریقی، هیالورونیک اسید است و با عناوین ویسکوساپلمنت (viscosupplementation)، هیالورونیک اسید (Hyaluronic acid) و هیالورونان (Hyaluronan) نیز شناخته میشود. تزریق ژل زانو سطح اسید هیالورونیک مفصل را افزایش داده، درد و التهاب آرتروز را برای ماهها تسکین میدهد. این روش درمانی همچنین در بازیابی عملکرد زانو و کاهش سرعت روند ساییدگی موثر است.
- فلوشیپ جراحی زانو و شانه از فرانسه
- فلوشیپ تکمیلی جراحی اصلاح انحرافات و کوتاهی اندام ها
- جراحی تروما و شکستگی های اندام
- جراحی آسیب های ورزشی زانو و شانه
- جراحی و تعویض مفصل زانو، لگن و شانه
- جراحی اصلاح انحرافات و کوتاهی اندام ها
- ارتوکین تراپی زانو
- تزریق پی آر پی(prp)، تزریق ژل
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
اسید هیالورونیک چیست؟
اسید هیالورونیک (HA) یک ماده پلی ساکاریدی با وزن مولکولی بالا است که از تکرار واحدهای دی-گلوکورونیک اسید و ان-استیل-گلوکوزامین تشکیل شده است. این ماده در بدن همه مهره داران، از جمله انسان تولید میشود و در انسان، در بافت پیوندی پوست، مایع سینوویال، رگهای خونی، سرم، مغز، غضروف، دریچههای قلب و بند ناف وجود دارد. بیشترین تراکم هیالورونیک اسید (3 تا 4 میلیگرم در میلیلیتر) در مایع سینوویال داخل مفاصل است.
هیالورونیک اسید ویسکوزیته (مقاومت در برابر جاری شدن) بالایی دارد و عامل بالا بودن ویسکوزیته مایع سینوویال است. به همین دلیل به عنوان کاهش دهنده اصطکاک غضروف مفصلی، نرم کننده، و روان کننده حرکات مفصل عمل میکند. در بیماران مبتلا به آرتروز (Osteoarthritis) همراه با فرسودگی غضروف مفصلی، غلظت HA نیز در مایع سینوویال کم میشود و برای جبران آن، هیالورونیک اسید خارجی از منشا حیوانی یا مصنوعی، به درون مفصل تزریق میشود. تزریق ژل زانو به طور موقت ویسکوزیته یا ضخامت مایعات اطراف مفصل را افزایش میدهد و با کاهش میزان مواد التهابی مانند پروستاگلاندینE2 ، باعث کاهش درد و التهاب و ارتقاء سلامت مفصل زانو میشود.
عملکردهای متنوع هیالورونیک اسید عبارتند از:
- جلوگیری از غیر طبیعی شدن غضروف
- محافظت از لایه خارجی غضروف
- متوقف کردن التهاب سینوویال
- افزایش تراکم سلولهای کندروسیت (سلولهای سازنده غضروف)
- افزایش متابولیسم سینوویوم
- عادی سازی مایع سینوویال
چگونگی تزریق اسید هیالورونیک
از آنجا که اسید هیالورونیک به طور مستقیم در کپسول مفصل تزریق میشود، به آن تزریق داخل مفصلی گفته میشود. تزریق داخل مفصلی هیالورونیک اسید معمولا در مطب، و توسط پزشک متخصص ارتوپدی انجام میشود. تزریق چند دقیقه بیشتر طول نمیکشد و معمولاً به هیچگونه آماده سازی قبلی نیاز ندارد.
با این حال قبل از درمان، پزشک در مورد تاریخچه بیماری و داروهای مصرفی بیمار اطلاعاتی کسب میکند. انجام تزریق ژل زانو نیاز به مهارت و تجربه دارد و اگر هیالورونیک اسید در ناحیه دیگری از زانو بغیر از کپسول مفصلی تزریق شود، ممکن است اثر بخشی و ایمنی روش کاهش یابد.
تزریق ژل زانو شامل مراحل زیر است:
- بسته به ترجیح پزشک، بیمار یا به پشت دراز میکشد و زانو را صاف قرار میدهد، یا به صورت نشسته به صندلی تکیه میدهد و زانو را خم میکند.
- زانو با مواد ضد عفونی کننده (معمولا الکل یا ید) ضدعفونی میشود
- از بیمار خواسته میشود که عضلات پا را شل کند. این کار به موفقیت آمیز بودن تزریق و کاهش درد کمک میکند.
- ممکن است پزشک برای بیحس کردن محل تجویز از یک بیحسکننده موضعی مانند لیدوکایین استفاده کند.
- در صورتی که زانو به علت تجمع مایعات اضافی ورم کرده باشد، پزشک مایعات را توسط سرنگ خارج میکند.
- پزشک با استفاده از یک سرنگ استریل جدید، مقدار مناسب اسید هیالورونیک را (معمولا 2 میلیلیتر) در یک طرف زانو تزریق میکند.
- ناحیه تزریق ژل زانو تمیز و بانداژ میشود.
- از بیمار خواسته میشود چند بار زانوی خود را خم و راست کند تا مواد تزریق در سراسر مفصل زانو پخش شود.
تزریق ژل زانو با کمک سونوگرافی
تزریق تنها در صورتی موثر است که اسید هیالورونیک مستقیماً به مفصل زانو، و نه بافتهای اطراف منتقل شود. به همین دلیل، برخی از پزشکان هنگام تزریق ژل زانو از سونوگرافی استفاده میکنند تا دقت کار بیشتر شود. در این صورت، روی پوست محل تزریق ژل سونوگرافی زده میشود و دستگاه سونوگرافی به آرامی روی پوست حرکت داده می شود تا تصویر فضای مفصلی را روی صفحه رایانه نمایش دهد.
تعداد دفعات تزریق ژل زانو
معمولا در بیشتر افراد 3 تا 5 تزریق با فاصله یک هفته انجام میشود. بسیاری از بیماران تا شش ماه تسکین پیدا میکنند و در صورت نیاز، تزریقات ممکن است هر شش ماه، یا بر اساس نظر پزشک تکرار شود.
برند برتر برای تزریق ژل زانو کدام است؟
در حال حاضر بیش از شش برند مختلف اسید هیالورونیک موجود است و رایجترین آنها با نام های تجاری Euflexxa ، Supartz و Synvisc-One به فروش میرسند. اثربخشی همه برندهای موجود توسط آزمایشات بالینی مستقل تایید شده، و تاکنون مزیت یکی بر دیگری به اثبات نرسیده است. ژلهای اسید هیالورونیک از سال 1997 به منظور تزریق داخل مفصلی زانو مورد تایید FDA قرار گرفتهاند.
سایر مطالب: بهترین دکتر برای تعویض مفصل زانو در شیراز
پس از تزریق ژل زانو
بهبودی
بهبودی پس از تزریق ژل زانو سریع است و به زمان زیادی برای بازگشت به فعالیتهای عادی احتیاج ندارد. درد تزریق بلافاصله بعد از انجام عمل فروکش میکند، ولی در صورت ادامه درد و وجود کبودی، گذاشتن بسته یخ روی محل موثر است. معمولا توصیه میشود که بیمار 12 تا 24 ساعت بعد از تزریق استراحت کند. این کار هم به کاهش درد کمک میکند، و هم احتمال دفع هیدروژن اسید هیالورونیک از کپسول مفصلی را کاهش میدهد.
حرکت
در دوره استراحت پس از تزریق ژل زانو، بیمار میتواند فعالیتهای ساده و کم تأثیر مانند پیاده روی آهسته و کوتاه مدت را انجام دهد. ولی باید از دویدن، حمل بارهای سنگین، و انجام فعالیت های شدید اجتناب کند. بعلاوه، بیمار باید برای مدت طولانی از فشار آوردن به زانوی خود پرهیز کند.
نتایج تزریق ژل زانو و حفظ آنها
نتایج تزریق ژل زانو بعد از چند هفته (حدود هفته چهارم بعد از تزریق) آشکار میشود و تا 6 ماه باقی میماند. برای تقویت و حفظ نتایج تزریق تزریق ژل زانو، کاهش علائم آرتروز زانو، و کاهش سرعت تحلیل مفصل، میتوان از یک برنامه منظم ورزش در خانه، فیزیوتراپی، آب درمانی و مصرف مکملهای خوراکی نظیر کورکومین بهره گرفت.
سایر مطالب: جراح لگن در شیراز
عوارض جانبی تزریق ژل زانو
تزریق ژل زانو معمولاً یک روش ایمن و بیخطر است، اما مانند هر درمان پزشکی دیگری، ممکن است عوارض جانبی و خطراتی نیز به همراه داشته باشد. این عوارض معمولاً بلافاصله پس از تزریق فروکش میکنند و عبارتند از:
- درد، کبودی، تورم، گرما و تجمع مایعات در اطراف محل تزریق
- واکنشهای آلرژیک
- بورسیت (bursitis) یا التهاب کیسههای سینوویال
- عفونت: در موارد نادر، ممکن است در سه روز اول تزریق ژل زانو، آرتریت پسودو-سپتیک (Pseudo-septic arthritis)رخ دهد که یک واکنش التهابی شدید در محل تزریق است. این عارضه را میتوان با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)یا استروئیدها درمان کرد.
چرا برخی تزریق ژل زانو را توصیه نمیکنند؟
تزریق ژل زانو آخرین تلاش قبل از جراحی تعویض مفصل زانو است و بسیاری از بیماران با این تزریق تسکین پیدا کرده اند. اما برخی از سازمانهای حرفه ای، مانند آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا، به دلیل فقدان شواهد علمی قوی درباره اثربخشی ژل HA، آن را توصیه نمیکنند. بعضی متخصصین نیز اعتقاد دارند که تزریق ژل زانو مخصوصا در آرتروزهای پیشرفته واقعا در بهبود بیماری تأثیری ندارد، بلکه فقط درمان جراحی را به تعویق میاندازد و باعث تحمیل هزینههای اضافی بر سیستمهای بهداشتی درمانی و خانوادهها میشود. به همین دلیل است که گاهی شرکتهای بیمه از قبول تعهد در مقابل تزریق ژل زانو سر باز میزنند.
کاندیداهای مناسب برای تزریق ژل زانو
کاندیداهای مناسب تزریق ژل زانو عبارتند از:
- آن دسته از بیماران مبتلا به آرتروز که سایر درمانها شامل کاهش وزن، ورزش، فیزیوتراپی، مسکنها، داروهای NSAID و تزریق استروئید یا کورتون را امتحان کرده و نتیجه نگرفته اند.
- افرادی که به دلیل ابتلا به سایر بیماریها از جمله، بیماریهای قلبی، کلیوی، و دیابت نمیتوانند از سایر درمانهای غیر جراحی استفاده کنند.
- افرادی که مایل به انجام عمل جراحی نیستند، یا قصد به تعویق انداختن آن را دارند.
موارد منع تزریق ژل زانو
تزریق ژل زانو در موارد زیر توصیه نمیشود:
- بارداری و شیردهی: تزریق ژل زانو در بارداری و شیردهی میتواند ایمن باشد. اما چون در مورد اثرات آن مطالعه کافی انجام نشده، عاقلانه تر آن است که از تزریق آن در بارداری صرف نظر شود.
- مبتلایان به بیماری اسکلرودرمی: این بیماری با سفت شدن پوست و بافت همبند همراه است و تزریق ژل زانو ممکن است زخمهای پوستی را در افراد مبتلا بدتر کند.
- مبتلایان به عفونت: افرادی که در ناحیه زانو دارای عفونتهای باکتریایی یا سایر عفونت ها هستند، باید تزریق ژل زانو را به بعد از رفع عفونت موکول کنند.
- افرادی که به هیالورونیک اسید حساسیت دارند.
تزریق کورتون
کورتون یا کورتیزون که به عنوان کورتیکواستروئید یا استروئید نیز شناخته میشود، هورمونی است که به طور طبیعی در بدن تولید میشود. وقتی این ترکیب به عنوان دارو مصرف شود، با کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن، باعث تسکین التهاب و درد در طیف وسیعی از بیماریهای التهابی نظیر انواع مختلف آرتروز میشود.
داروهای کورتیکواستروئیدی به دو نوع موضعی و سیستمیک وجود دارند و میتوانند خوراکی (قرص)، استنشاقی یا تزریقی باشند. انواع رایج کورتیکواستروئیدهای تزریقی شامل متیل پردنیزولون استات، تریامسینولون استات و تریامسینولون استوناید میباشند.